सुर्खेत– राष्ट्रिय गौरवको भेरी–बबई डाइभर्सन बहुउदेश्यीय आयोजनाको सुरुङको ‘ब्रेक थ्रू’ आज (मंगलबार) हुँदैछ । चीनको चाइना ओभरसिज इन्जिनियरिङ ग्रुप कम्पनीले तोकिएको मितिभन्दा एकवर्ष अगाडि नै सुरुङ खन्ने काम सकेको हो ।
विशेष प्रविधियुक्त टनेल बोरिङ मेसिन (टीबीएम) मार्फत निर्माण गरिएको सुरुङको आज प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले ब्रेक थ्रू गर्दैछन् ।
सुरुङको ब्रेक–थ्रूका लागि कूल १२ किलोमिटर लम्बाइमध्ये जम्मा दुई मिटर मात्र खन्न बाँकी राखिएको छ । आयोजनाका निर्देशक सञ्जीव बरालले प्रधानमन्त्रीबाट मेसिनको स्वीच दबाएर ‘ब्रेक थ्रू’ गरिने जानकारी दिए ।
सुरुङ्ग निर्माणका लागि २०७४ कात्तिक २० गते बबईबाट छिराइएको मेसिन झण्डै १८ महिनापछि सुर्खेतको भेरीगंगा नगरपालिकास्थित बाँध निर्माणस्थल चिप्लेमा निस्किदै छ । सम्झौताअनुसार आउँदो वर्षको (२०७६) चैत १५ गतेसम्ममा सुरुङ निर्माणको काम सम्पन्न गर्नुपर्ने थियो । तर, नेपालमै पहिलो पटक प्रयोगमा आएको टीविएम मेसिनद्धारा सुरुङ्ग निर्माण गरिएकाले निर्माण कम्पनीले सम्झौता मिति भन्दा करिब एक वर्ष अगाबै काम सकेको छ ।
सुरुङ खन्ने काम सकिएसँगै अब भेरी नदीको पानीलाई सुर्खेत र बर्दियाको सीमामा रहेको बबई नदीमा खसालेर विद्युत् उत्पादन र सिँचाइमा प्रयोग गर्ने काम थालिनेछ ।
निर्देशक बरालका अनुसार सुरुङ्ग निर्माणको काम सकिएलगतै भेरीमा बाँध बाँध्ने र बबईमा विद्युत् उत्पादनका लागि आवश्यक प्रक्रिया सुरु गरिने छ । चालु आर्थिक वर्षमै निर्माण कम्पनीले आवश्यक काम अगाडी बढाउने छ ।
‘सुरुंगको ब्रेक–थ्रू भएसँगै विधुत गृह र बाँधको काम अगाडी बढ्छ’ निर्देशक बरालले भने,‘सुरुङ्गको आवश्यक टेस्टका लागि दैनिक रूपमा पानी छोड्ने काम गरिन्छ ।’ आयोजनाले सुखायाममा सुरुङ्ग समस्या आउन नदिन र परिक्षणका लागि दैनिक भेरीको आठदेखि १० घनमिटर पानी बबईमा खसाल्ने छ ।
चुरे क्षेत्रको पहाडमा १२ दशमलव २ किलोमिटर लामो सुरुङ खनिएको हो । सुरुङ तयार भएसँगै अब बाँकी कामले पनि गति लिने आयोजनाका निर्देशक बरालको दावी छ ।
चुनौतिपूर्ण मानिएको सुरुङ निर्माणको काम सफल भएसँगै अब आयोजना समयमै बन्ने निश्चित भएको हो । चिप्लेमा बाँध बनाएर सुरुङमार्फत प्रति सेकेण्ड ४० घनमिटर भेरीको पानी बबईमा खसाल्ने आयोजनाको लक्ष्य छ ।
बबईमा खसालिएको पानीबाट ४८ मेगावाट विद्युत् उत्पादन गरी राष्ट्रिय प्रशारण लाइनमा जोडिनेछ । यस्तै बबई नदीमा खसालिएको पानीबाट बाँके र बर्दियाको ५१ हजार हेक्टर खेतीयोग्य जग्गामा सिँचाइ सुविधा उपलब्ध गराउने लक्ष्यसमेत आयोजनाले लिएको छ ।
‘६ किलोमिटर सुरुङ्ग सुरुङ निर्माण हुँदा आएको समस्यामा काम सफल हुने–नहुने भन्ने आशंका थियो’ निर्देशक बरालले भने,‘जोखिम मानिएको काम सफल भयो, अब आयोजनाका अन्य काम पनि धमाधम अगाडि बढ्छ । आयोजना समयमा सम्पन्न हुन्छ ।’
पहिलो चरणमा सुरुङ निर्माण सम्पन्न भएपछि अब दोस्रो चरणमा विद्युत् उत्पादन गरेर राष्ट्रिय प्रशारणमा जोड्ने र तेस्रो चरणमा भेरीको पानीलाई सिँचाइमा प्रयोग गर्ने योजनासहित काम अगाडि बढिरहेको निर्देशक बरालले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार बबईमा पावर हाउस र भेरी नदीको चिप्लेस्थित बाँध निर्माणको काममा लागि टेण्डरसमेत भइसकेको छ ।
सिँचाइ विभाग र चीनको चाइना ओभरसिज इन्जिनियरिङ गु्रप कम्पनी (कोभेक) बीच सुरुङ निर्माणका लागि २०७१ माघ १५ गते ठेक्का सम्झौता भएको थियो । स्वदेशी लगानीमा नै निर्माण हुन लागेको यो आयोजनाको काम २०७१ बाट सुरु भएको हो ।
२०७१ चैत १९ गते तत्कालीन प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालाले यो आयोजनाको शिलान्यास गरेका थिए । २०७९ सालसम्म सम्पूर्ण कामहरू सकिने आयोजनाले रणनीति बनाएको छ । अब बाँकी काम लगतै शुरु हुने र समयमा सक्ने लक्ष्य लिइएकाले २०७९ सालसम्म बार्दियाबासीले सिँचाइका लागि समस्या झेल्नुपर्ने छैन भने विधुत उत्पादनसमेत गरिने छ ।
भर्खरै
लोकप्रिय
