
काठमाडौँ- काम्ने रोग (ट्रेमर) को उपचारका लागि ‘म्याग्नेटिक रिजोनेन्स गाइडेड फोकस अल्ट्रासाउन्ड’ (MRgFUS) नामक एक अत्याधुनिक र गैर-आक्रामक उपचार विधि प्रभावकारी साबित भएको छ।
यो प्रविधिले एमआरआईको वास्तविक-समय मार्गदर्शनमा लक्षित अल्ट्रासाउन्ड तरंगहरू प्रयोग गरी मस्तिष्कको कम्पनका लागि जिम्मेवार सानो क्षेत्रलाई निष्क्रिय पार्दछ।
अहिले ‘एसन्सियल ट्रेमर’ (ET) र ‘ट्रेमर-डोमिनेन्ट पार्किन्सन्स डिजिज’ (TD-PD) का लागि स्वीकृत यो प्रविधिले लक्षणहरूले दैनिक जीवनमा महत्त्वपूर्ण बाधा पुर्याएका बिरामीहरूका लागि नयाँ आशा प्रदान गरेको छ।
ET मुख्यतया अनियन्त्रित हातको कम्पनले चिनिन्छ, जबकि TD-PD पार्किन्सन्स रोगको एक उपप्रकार हो जसमा कम्पन प्रमुख लक्षण हुन्छ।
यद्यपि औषधिहरू सामान्यतया उपचारको पहिलो चरण हुन्, तर तिनीहरूले प्रायः सीमित राहत दिन्छन् र असहनीय साइड इफेक्टहरू निम्त्याउन सक्छन्।
वर्षौंदेखि, एक मात्र विकल्प ‘डिप ब्रेन स्टिमुलेसन’ (DBS) थियो – जसमा इम्प्लान्ट गरिएका इलेक्ट्रोडहरू समावेश भएको एक आक्रामक शल्यक्रिया प्रक्रिया अपनाइन्थ्यो।
विशेषज्ञहरूका अनुसार, MRgFUS ले एउटा आशाजनक, कम आक्रामक समाधान प्रस्तुत गरेको छ। यो उपचारले मस्तिष्कको मुख्य रिले केन्द्र थालामसलाई लक्षित गर्दछ। केन्द्रित अल्ट्रासाउन्ड ऊर्जा यस विशिष्ट क्षेत्रलाई थर्मल रूपमा एब्लेट गर्न प्रयोग गरिन्छ, जसले कम्पनमा उल्लेखनीय कमी ल्याउँछ – र धेरै अवस्थामा, लगभग पूर्ण समाधान – प्रायः एउटै सत्रभित्र।
MRgFUS धेरै कारणले गर्दा अद्वितीय छ। यसमा कुनै चीरा वा एनेस्थेसियाको आवश्यकता पर्दैन, यसले द्रुत लक्षण राहत प्रदान गर्दछ र यसको रिकभरी समय (१–२ दिन) न्यूनतम हुन्छ। यो एकपटक मात्र गरिने उपचार हो जसमा कुनै इम्प्लान्ट वा ब्याट्रीको आवश्यकता पर्दैन।
प्रसिद्ध न्यूरोलोजिस्ट डा. सी.एस. अग्रवालका अनुसार, यो अत्याधुनिक थेरापी अहिले विश्वव्यापी रूपमा अपनाइँदैछ, जसले उत्कृष्ट क्लिनिकल परिणामहरू दिएको छ। उनले ‘सर गंगा राम अस्पताल’ अब उत्तर भारतमा MRgFUS प्रदान गर्ने पहिलो केन्द्र बनेको बताए। “यसले हामीलाई भारतमा हाल यो परिवर्तनकारी उपचार प्रदान गर्ने तीन संस्थामध्ये एक बनाएको छ,” उनले भने।