
कञ्चनपुर- सुदूरपश्चिम प्रदेशमा गिद्धको सङ्ख्यामा वृद्धि देखिएको छ, जुन वातावरणीय सन्तुलनका लागि सकारात्मक सङ्केत हो।
नेपाल पन्छी संरक्षण सङ्घको पछिल्लो अनुगमनअनुसार यस वर्ष १ सय ५५ वटा गिद्धका सक्रिय गुँड फेला परेका छन्, जुन गत वर्षको १ सय ४३ गुँडभन्दा बढी हो। सबैभन्दा धेरै १ सय २६ गुँड कञ्चनपुरमा भेटिएका छन्।
सुदूरपश्चिममा अति सङ्कटापन्न र सङ्कटापन्न प्रजातिसहित नौ प्रकारका गिद्ध पाइन्छन्। गिद्ध गणना अभियानअन्तर्गत सेप्टेम्बर ५ देखि ७ सम्म गरिएको सर्वेक्षणमा ५ सय ७३ गिद्ध फेला परेका छन्।
यसमा सबैभन्दा बढी डङ्गर गिद्ध (४४२ वटा) भेटिएका छन्। गिद्धलाई ‘प्रकृतिको कुचीकार’ पनि भनिन्छ किनभने यिनले मरेका जनावरको सिनो खाएर वातावरणलाई स्वच्छ राख्न र रोग फैलिनबाट जोगाउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छन्।
गिद्धको सङ्ख्या बढ्नु खुसीको कुरा भए पनि, डाइक्लोफेनेकजस्ता औषधिको प्रयोग, बासस्थानको अतिक्रमण र वातावरणीय असन्तुलन अझै पनि चुनौतीका रूपमा रहेका छन्।
यी चुनौतीको सामना गर्न गुँड संरक्षण, औषधिको नियन्त्रण र समुदायमा सचेतना जगाउन आवश्यक रहेको विज्ञहरूले बताएका छन्।