
पोखरा – मिटरमा गुड्न नमान्ने ट्याक्सी विरुद्ध अप्रेसन चलाएको जिल्ला ट्राफिक प्रहरी कार्यालय कास्कीले २ दिनमै ४१ चालकलाई कारबाही सिफारिस गरेको छ ।
यातायात व्यवस्था विभागले तय गरेको मिटर जडित ट्याक्सीको रेटमा यात्रु नबोक्ने ट्याक्सी विरुद्ध मंगलबारदेखि खरो उत्रिएको ट्राफिकले यातायात व्यवस्था कार्यालय गण्डकीमा कारबाहीको लागि पठाएको हो ।
यातायात व्यवस्था ऐन नियमको दफा १६० उपदफा २ को ‘ख’ बमोजिम पाँच हजार रुपैयाँसम्म जरिवाना तिराइएको जिल्ला ट्राफिक प्रमुख तथा प्रहरी निरीक्षक मुरारी मिश्रले जानकारी दिए ।
‘मिटर जडान भएका तर मिटरमा गुड्न नमान्ने ट्याक्सी विरुद्ध अप्रेशन चलाएर कारबाही गरिरहेका छौं,’ उनले भने, ‘कतिपय ट्याक्सी आँखामा छारो हाल्न मात्रै भएपनि मिटरमा गुडेको बहाना बनाउने गरेको भेट्टाइएको छ । त्यस्तालाई पनि छानबिन गरी कारबाही गरेका छौं ।’
ट्राफिक प्रहरीले चालेको अप्रेसनमा मंगलबार मात्रै ३१ वटा ट्याक्सी कारबाहीमा परेका थिए । बुधबार एकदिन समय अभावका कारण बिहीबार निरन्तरता पाएको अप्रेसनमा १० ट्याक्सीलाई नियन्त्रणमा लिई कारबाही सिफारिसका लागि यातायात पठाइएको उनले बताए । ट्याक्सीको मनोमानी ठगी रोक्न २०७३ पुसदेखि अनिवार्य ट्याक्सीमा मिटर जडान गर्ने प्रावधान लागू भएको हो ।
तर सो अनुरुप ट्याक्सीले नियम कार्यान्वयन नगर्दै आफूखुसी भाडा लिने गरेको पाइएपछि कारवाहीको प्रक्रिया थालिएको जिल्ला ट्राफिक कार्यालयले जनाएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय मार्फत यसअघि भएका अनुगमनबाट २ सय ५१ वटा ट्याक्सी कारबाही भोगेका छन् ।
यातायात व्यवस्था विभागको ०७५ असोज ७ गतेको परिपत्र अनुसार मिटर जडान ट्याक्सीको भाडा समायोजन दर सार्वजनिक गरेको छ । जसमा ट्याक्सी चढ्ने बित्तिकै १४ रुपैयाँबाट भाडादर सुरु हुनेछ ।
त्यसपश्चात्त प्रति २ सय मिटरमा ७ रुपैयाँ ८० पैसाको दरले रकम बढ्दै जानेछ । कुल एक किलोमिटर यात्रा गर्ने यात्रुले ३९ रुपैयाँमा (फल्याक डाउन) मिटरमा चढ्ने १४ रुपैयाँ गरी ५३ रुपैयाँ तिर्नुपर्ने हुन्छ । सोभन्दा बढी यात्रा गर्ने यात्रुबाट प्रति किलोमिटरको ३९ रुपैयाँका दरले जोडेर ट्याक्सीले लिन पाउने छन् ।
भाडादर अव्यावहारिकः व्यवसायी
सरकारले यातायात व्यवसायी महासंघसँग २०६९ सालदेखि वैज्ञानिक भाडादर कायम गर्ने सहमति गरेको हो । वैज्ञानिक भाडादर मापदण्ड प्रणालीमा इन्धनको अंश ३५ प्रतिशत र अन्य सूचकहरुलाई ६५ प्रतिशत आधार मानी भाडादर निर्धारण गर्ने उल्लेख छ ।
तर ०७५ असोजमा बृद्धि भनिएको १० प्रतिशत भाडादरले वैज्ञानिक मापदण्ड पूरा नगरेको ट्याक्सी व्यवसाय समितिका अध्यक्ष प्रकाशमणि तिवारी बताउँछन् ।
‘जुन किसिमको विगतमा महासंघसँग सम्झौता भयो त्यसअनूरुप भाडादर निर्धारण भएको छैन्,’ उनले भने, ‘५० रुपैयाँमा हुने जाँचपास २ सय ५० पुग्यो, ५ सय रुपैयाँमा पाइने रुट इजाजत २ हजार ५ सय पुगेको छ । सवारी करमा त्यस्तै वृद्धि छ । ट्याक्सी खरिद, स्पेयर पार्टस् लगायत हालको बजार महँगीको ग्राफ चुलिएको छ । अनि विगतकै भाडादरमा चलाई भन्नु कत्तिको व्यावहारिक हो त ?’ उनले प्रश्न गरे ।
वैज्ञानिक भाडादर समायोजन प्रणाली अनुसार कायम भएमा प्रशासनले लौरी नदेखाएपनि स्वतः चलाइने उनले बताए । गत असोजमा भएको भाडा समायोजनमा सरकारले एकलौटी पक्षबाट निर्णय गरेकोले व्यावसायिले असहमति जनाएको उनको भनाई छ ।
गुनासो राख्न ट्राफिकको आग्रह
ट्राफिकले मिटरमा नगुड्ने ट्याक्सीलाई कारवाहीको कदम चालेको भएपनि नागरिकबाट सोही स्तरमा सहयोग नपाएको ट्राफिक प्रमुख मिश्र बताउँछन् ।
‘देखाउँनका लागि मिटरमा गुडेजस्तो गरेपनि भाडा बोलकबोलमै लिनेदिने गरेको पाइयो,’ उनले भने, ‘अत्यन्तै न्यून गुनासो आउने गरेको छ । नागरिकले पनि गुनासो राख्ने मिटरमा जान नचाहने ट्याक्सी नम्बर टिपाइदिने गर्नुभयो भने नियमन गर्न सहज हुन्छ ।’
त्यस्ता ट्याक्सीको नम्बर र रहेको स्थान जिल्ला प्रहरी कार्यालयको १०० वा ट्राफिक कार्यालयको २४ सैं घण्टा खुला रहने कन्ट्रोल रुम १०३ नम्बरमा सम्पर्क गरी गुनासो टिपाउन सकिने उनको सुझाव छ ।