
पोखरा – दिन ढल्दै थियो । डाँडामाथि पुगेको घाम फेवातालमा प्रतिविम्बित हुँदा पानीले रंग फेरेझैं देखिन्थ्यो । फेवातालको किनार बाराहीघाटको माहोल पनि फेरिदैँ थियो ।
१० औं संस्करणको नेपाल लिटरेचर फेस्टिबलको उद्घाटनपछि पहिलो सेसन ‘घरबाट विद्यालयसम्म’ मा दिनकर नेपालसँग शिक्षाविद् डा. मीनाक्षी दाहालको प्रश्नोत्तर सुनेका दर्शक गोपाल योञ्जनका सिर्जनामा झुम्नलाई प्रतीक्षारत थिए ।
योञ्जनले सिर्जना गरेका गीतका धुनबाट संगीतिक माहोलको सुरुवात भयो । गोपाल योञ्जनको स्मृतिमा समर्पित धुनलगत्तै सुनिए युवापुस्तामाझ चल्तीका कवि नवराज पराजुली ।
१९ वर्षको उमेरमा योञ्जनले लेखेको ‘मेरो गीत मेरै प्रतिविम्ब होइन’ गीतलाई पराजुलीले कविता शैलीमा सुनाए । त्यसपछि गोपाल योञ्जनका गीतहरुको संग्रह ‘गोपालय’ विमोचन गरियो ।
बाँसुरी वादक सुदिप गायक, बाल गायक आकाश गौतम र नृत्यकार रञ्जु बालकोटीबाट ‘गोपालय’ विमोचन गरिएको हो ।
नयाँ पुस्तामा सिर्जना हस्तान्तरण गर्नलाई अनुजबाट विमोचन गरिएको जनाइएको छ । गोपालयमा योञ्जनका २४१ गीत समावेश गरिएको छ ।
फाइन प्रिन्टले प्रकाशन गरेको ‘गोपालय’ विमोचनपछि कवि विप्लव प्रतिक र गोपाल योञ्जनकी पत्नी रिन्छेन योञ्जन केही बेर गफिए ।
विप्लवले रिन्छेनलाई प्रश्न तेर्साए, ‘तपाईँलाई गोपाल दाइका कृतिहरु संकलन गर्ने सोच कसरी आयो ? मन्त्रालयले वा कुनै प्रतिष्ठानले गर्नुपर्ने थियो ।’
रिन्छेनले बेलिबिस्तार सुनाइन् , ‘गोपालका सांगीतिक कामहरुलाई मैले ऊ बित्नुभन्दा पहिले संकलन गर्न सुरु गर्याथेँ । किनभने गोपाल एउटा सच्चा कलाकार । आफ्नो कलामा अति नै सचेत । स्रष्टाका हिसाबले लेख्दा, संगीत गर्दा, गाउँदा अति नै सचेत । तर कहिलेकाहिँ प्रेरित भएपछि जे छेउमा कागजको टुक्रा छ त्यसमा लेख्ने गर्थ्यो । लेखेपछि एक कुनामा राख्ने फाल्ने । त्यहाँदेखि मैले संकलन गर्न थालेँ ।’
गोपाल योञ्जनका सिर्जनाका टुक्रा टुक्रा कागजलाई संकलन गरेर ‘गोपालय’ प्रकाशन गरेको उनको भनाइ छ ।
योञ्जनको मृत्युपछि उनले गरेका संगीत खोज्दा कसैको सहयोग नपाएपछि अरुको मुख ताक्न छाडेको रिन्छेनले बताइन् । नेपालीको सबैभन्दा कमजोर पक्ष डकुमेन्टेसन रहेको उनले औँल्याइन् ।
गोपाल योञ्जनको २५ औं स्मृति दिवसको बर्ष पारेर नेपाल लिटरेचर फेस्टिभलले ‘गोपालय’ को तारतम्य मिलाएको हो ।
२०५४ जेठमा कलेजोमा देखिएको समस्याका कारण योञ्जनको देहावसान भयो ।
५४ वर्षको उमेरमै अस्ताएका उनका सिर्जना भने अजरअमर छन् ।
साँझ घर्कन थालेपछि सांगीतिक माहोल जम्न थाल्यो । वानिका प्रधानले ‘वायाँ हातमा राखे’ गाउँदै गोपाल योञ्जनलाई सम्झिइन् ।
वानिका र कर्मा ग्याल्जेनले ‘यति चोखो यति मिठो दिउँला तिमीलाई माया’, ‘हिमालसरी पग्लिरहेछु’, ‘तिम्रो जस्तो मुुटु मेरो पनि’, ‘थिएन कोही मेरो’ सुनाए । वानिका र उज्जवल सागरले ‘मेरो पाउमा कोही पाउजु बाँध’ सुनाए । करिब दुई घन्टामा गोपालयको बिट मारियो ।