
काठमाडौं- प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले नेपालमा लगानी सहजीकरण गरिदिन छिमेकी मुलुक चीनसँग आग्रह गरेका छन्। चीन भ्रमणमा रहेका प्रचण्डले आइतबार नेपाल चीन व्यापार शिखर सम्मेलनलाई सम्बोधन गर्दै प्रचण्डले नेपालमा लगानी सहजीकरण गरिदिन आग्रह गरेका हुन्।
बेइजिङस्थित नेपाली दूतावाससँगको सहकार्यमा आयोजना गरिएको उक्त सम्मेलनमा प्रधानमन्त्री प्रचण्डले प्रचुर जलस्रोत, महत्वपूर्ण जलविद्युत उत्पादन क्षमता, खाद्य सुरक्षाको आवश्यकतालाई सम्बोधन गर्न सक्ने समृद्ध कृषि क्षेत्र, काठ र गैर–काठ उत्पादनले भरिपूर्ण वन, पर्यटन उद्योग र बढ्दो आईसीटी आकर्षक लगानीको क्षेत्र भएका उल्लेख गरेका छन्।
शिखर सम्मेलनले पारस्परिक लाभको लागि उच्च र दिगो विकास हासिल गर्न दुइ देशका निजी क्षेत्रहरूको बलियो सहकार्य निर्माणमा केन्द्रित हुनुपर्नेमा प्रचण्डको जोड छ।
उनले भने, ‘दुई देशबीचको व्यापार–व्यवसाय सम्बन्ध र लगानी सम्बन्धलाई बलियो बनाउन मार्ग प्रशस्त गर्ने निश्चित छ। नेपाल उपयुक्त अवसरहरूको देश हो जहाँ व्यापार फस्टाउन सक्छ, उद्यमी र लगानीलाई स्वागत गरिन्छ भन्ने सन्देश दिन म यहाँ आएको छु। अन्य चीजहरू मध्ये, हाम्रो जनसांख्यिकीय लाभांश, युवा नागरिकहरूको बहुमत र द्दद्ध वर्षको औसत उमेरको साथ, हामीलाई व्यापार बढाउनको लागि ठूलो स्थितिमा राख्छ।’
नेपालको प्रधानमन्त्रीका रूपमा चीन भ्रमण प्रचण्डको यो तेस्रो र नेपालको नेताका रूपमा पाँचौं भ्रमण हो। भ्रमणको सन्दर्भलाई लिएर उनले थपे, ‘हरेक पटक म यस महान देशमा हुँदा, धेरै क्षेत्रहरूमा यसको विकासको गति र मापन देखेर म छक्क पर्छु। पूर्वाधारदेखि औद्योगिकीकरणसम्म, मानव विकासदेखि गरिबी निवारणसम्म, शिक्षा र स्वास्थ्य सेवादेखि विज्ञान र प्रविधिसम्म चीनले चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीको सक्षम नेतृत्वमा गरेको प्रगति मानव सभ्यताको इतिहासमा विरलै देख्न पाइन्छ। चिनियाँ जनतालाई गरिबीको रेखाबाट उन्मूलन गर्ने पहिलो शताब्दीको लक्ष्य सफलतापूर्वक हासिल गरेकोमा राष्ट्रपति सी चिनफिङको नेतृत्वमा रहेको चीन सरकार र जनतालाई बधाई दिन चाहन्छु र चीनलाई आधुनिक समाजवादी राष्ट्र बनाउने दोस्रो शताब्दीको लक्ष्यको शुभकामना व्यक्त गर्न चाहन्छु।’
निकट छिमेकीका नाताले नेपालले चीनसँग पारस्परिक लाभका लागि आर्थिक साझेदारी बढाउन चाहनु स्वभाविक भएको प्रचण्डले बताए।
‘हाम्रा दुई देशको निकटता र भौगोलिक निकटतामा जोडिएका धेरै सक्षम कारकहरू छन् जसलाई पारस्परिक रूपमा लाभदायक सहयोग प्रवर्दन गर्न प्रयोग गर्न आवश्यक छ। नेपाल र चीन घनिष्ठ मित्र र विश्वसनीय साझेदार हुन् । हाम्रा दुई देशले शान्तिपूर्ण सहअस्तित्व, आपसी समझदारी, पारस्परिक लाभ र जीत–विन सहयोगको सिद्धान्तमा आधारित घनिष्ठ, गहिरो जरा र बहुपक्षीय द्विपक्षीय सम्बन्धको आनन्द लिइरहेका छन्।’
प्रचण्डले भने, ‘फरक भौगोलिक आकार, जनसङ्ख्या र विकासको स्तर भएका दुई छिमेकी कसरी विश्वसनीय मित्र र साझेदार हुन सक्छन् भन्ने हाम्रो सम्बन्धले उदाहरण दिन्छ। असीम सद्भावना, आपसी सम्मान, साझा आकांक्षा र एकअर्काको चासोको कदरबाट निर्देशित यी सम्बन्धहरू पारस्परिक हितका धेरै क्षेत्रमा बढ्दै गएका छन्।’
नेपाल-चीन द्विपक्षीय व्यापार स्थिर र निरन्तर रुपमा बढ्दै गएको प्रचण्डले सम्मेलनमा बताए। चीन नेपालका लागि प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानीको सबैभन्दा ठूलो स्रोत र यो दोस्रो ठूलो व्यापारिक साझेदारी भएको पनि उनले उल्लेख गरे। यद्यपि, बढ्दो व्यापार घाटा नेपालको लागि गम्भीर चिन्ताको विषय भएको प्रचण्डले बताएका उनको सचिवालयले जनाएको छ।
प्रचण्डले नेपाल सन् २०२६ मा अल्पविकसित मुलुकको हैसियतबाट उत्तीर्ण हुन तयार रहेको सन् २०३० सम्ममा मध्यम आय भएको देश बन्ने आकांक्षा राखेको पनि उल्लेख गरेका छन्।
उनले भने, ‘हाम्रो लागि ग्रेजुएशन भनेको हाम्रो उत्पादक क्षमता बढाउने र संरचनात्मक रूपान्तरण गर्ने अवसर हो, जसका लागि महत्वपूर्ण पूर्वाधारमा ठूलो लगानी आवश्यक छ। अत्याधुनिक प्रविधि। हामी हाम्रो वित्तीय र प्राविधिक खाडलहरू भर्न चिनियाँ लगानीमा भरोसा गर्छौं। आज, अन्तर्राष्ट्रिय व्यापार वातावरणले आर्थिक मन्दी, भूराजनीतिक उथलपुथल र राष्ट्रहरूको प्राथमिकता परिवर्तनले उत्पन्न गरेको चुनौतीहरूको सामना गरिरहेको छ। हामी वरपर के देख्छौं, मन्दी भएको वृद्धि, बढेको मुद्रास्फीति, बढ्दो खाद्यान्न र ऊर्जा मूल्यहरू र त्यसमाथि, विश्वव्यापी बजारको सरासर अनिश्चितता।’
उनले थपे, ‘हामीले विदेशी लगानी तथा प्रविधि हस्तान्तरण ऐन, २०१९, सार्वजनिक निजी साझेदारी तथा लगानी ऐन, २०१९, औद्योगिक उद्यम ऐन, २०१९, विशेष आर्थिक क्षेत्र ऐन, २०१९ र नेपालमा लगानीलाई सहजीकरण र गति दिनका लागि लगानीसम्बन्धी कानुनी उपकरणहरू बनाएका छौं। जसले नेपालमा व्यापारिक वातावरणमा सुधार भइरहेको विभिन्न प्रतिवेदनले देखाएको छ।’