
दाङ – दाङमा पहिलो पटक व्यावसायीक रुपमा रेशमको खेती भएको छ । गढवा गाउँपालिका–४ हडैयामा १० विगाह जमिन भाडामा लिएर रेशमको व्यावसायीक खेती सुरु भएको हो ।
स्वर्गद्धारी रेशम प्रशोधन अनुसन्धान स्रोत केन्द्र स्थापना गरी सरस्वति माध्यमिक विद्यालयको जग्गा २० वर्षका लागि भाडामा लिएर व्यावसायीक रुपमा रेशमको खेती सुरु गरिएको स्रोत केन्द्रका प्रमुख रामनाथ अधिकारीले जानकारी दिए ।
‘दाङमा समथर जग्गा भएकाले रेशमको खेती राम्रो हुने विश्वास गरेको छु’ अधिकारीले भने ‘रेशमको धागो विश्व बजारमा खपत हुन्छ, यसको उत्पादन गरेर आम्दानी लिन सकिन्छ । स्थानीय बासिन्दालाई पनि रोजगारी दिन सकिने भएकाले धेरैको आय आर्जनको माध्यम बन्न सक्छ ।’
रेशमको धागो उत्पादन गर्न किम्बुको बिरुवा रोपिएको छ । किम्बुको घाँस रेशमी किराले मन पराउने गर्छन् । रेशमी किराले किम्बुको पात खाएर लार्भा बनाउँछन् । र त्यही लार्भालाई संकलन गरेर तातो पानीमा तताएर चर्खाको मद्दतबाट धागो कात्ने गरिन्छ ।
धादिङमा बसेर रेशमको खेती गरेका अधिकारी दाङमा व्यावसायीक खेती गर्न झरेका हुन् ।
अबको एक महिनापछि रेशमको कोकन उत्पन्न सुरु हुन्छ । कोकनलाई प्रशोधन गरेर धागो निकाल्ने काम सुरु हुने अधिकारीले जानकारी दिए । रेशमको खेती सुरुमा छिमेकी देश चीनबाट सुरु भएको हो । विस्तारै यसको खेती अन्य देशमा पनि सुरु गरिएको छ ।
१० महिलालाई ४५ दिने तालिम
गढवा गाउँपालिका–४ हडैयाका १० जना महिलालाई रेशमको धागो कात्ने तालिम दिइएको छ । उद्यमी श्रृजना तथा रोजगार कार्यक्रम अन्तर्गत महिलालाई रेशम धागो कात्ने तालिम दिइएको हो । घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालय दाङको आयोजना तथा गढवा गाउँपालिकाको सहयोगमा ४५ दिने तालिम दिइएको हो ।
‘घर धन्दामा व्यस्त हुन्थेँ तर तालिम आएपछि म पनि सहभागी हुन पाएँ’ स्थानीय गोमा बिकले भनिन् ‘दुई चार रुपैयाँका लागि पनि श्रीमानको भर पर्नुपर्ने बाध्यता छ, अब आफै उद्यमी भएपछि श्रीमानको भर पर्नु पर्दैन भन्ने लागेको छ ।’ रेशम प्रशोधन अनुसन्धान केन्द्रले तालिम प्राप्त महिलालाई रोजगारी दिने बताएको छ ।