विदेशीको अवैध बसाई, सुरक्षामा चुनौती

विदेशीको अवैध बसाई, सुरक्षामा चुनौती
+
-

पोखरा – एकै परिवारका ३ लेबनानी नागरिकलाई पर्यटक प्रहरी पोखराले गत चैत २१ गते लेकसाइडबाट पक्राउ ग¥यो । उनीहरु पक्राउ पर्नुको कारण भिसा अवधि सकिएपछि पनि नेपालमै रहनु र विभिन्न गतिविधिमा संलग्न हुनु थियो ।

लेबनानी नागरिक अली सेलिमेन, उनकी २ छोरी मरियम र फातेमीको भिसा अवधि सन् २०१७ मे ३० मा सकिसकेको थियो । अली र उनकी १ छोरी मरियम ७ सय ७६ दिन र अर्की छोरी फातेमी ८ सय ४७ दिन ओभरस्टे थिए ।

भिसा अवधि सकिएपछि पनि यहीँ रहनु अवैधानिक हो । खपौदी क्षेत्रमा झन्डै ३ वर्षसम्म बिनाभिसा रहँदै आएका उनीहरुलाई पर्यटक प्रहरी पोखराले खानतलासी गर्दा ओभरस्टे पाएपछि अध्यागमन कार्यालय पोखरामा बुझाएको थियो ।

भिसा अवधि सकिएका, कागजातबिना रहँदै आएका विदेशीलाई आवश्यक छानबिनपश्चात पर्यटक प्रहरीले पक्राउ गर्दै आएको छ ।

प्रहरीले सूचनाको आधारमा वा शंकास्पद लागेका पर्यटकलाई पछिल्लो समय निगरानी समेत बढाएको पर्यटक प्रहरी कार्यालय पोखराका प्रहरी नायब निरीक्षक रविन पाण्डे बताउँछन् । ‘घुम्ने बहानामा नेपालमा आएर लुकिछिपी बस्ने विदेशीलाई चेक गर्दै आएका छौं,’ उनले भने, ‘बजार क्षेत्रसँगै गाउँतिर पनि हामीले निगरानी थालेका छौं ।’

लेकसाइडबाट केही पर ओभरस्टेमा रहेका १ विदेशीलाई हालै प्रहरीले पक्राउ गरेको थियो । फिलिपिन्सका अल्बर्ट क्याइसीप पोखरा २३ धारापानीमा डेढ वर्षदेखि कुखुरा फार्म सञ्चालन गर्दै आएका थिए ।

पर्यटक भिसामा नेपाल आएका उनले व्यवसाय गर्ने अनुमति बेगर फार्म सञ्चालन गरेको पाएपछि प्रहरीले अनुसन्धान गरेको थियो । सन् २०१७ मे ३० मा भिसा अवधि पनि सकिसकेका उनलाई गत पुस ९ गतेमात्रै पर्यटक प्रहरीले पक्राउ ग¥यो र अध्यागमन कार्यालय पोखराको जिम्मा लगायो ।

पोखरा कार्यालयमार्फत थप कारबाहीका लागि काठमाडौंस्थित अध्यागमनमा पठाइएका २२ घटना दर्ता भएका छन् । जसमा अधिकांश रसियाली नागरिक रहेको अध्यागमन कार्यालय पोखराका वरिष्ठ अध्यागमन सहायक चेतराज आचार्यले जानकारी दिए ।

भिसा र कागजातबिना बस्दै आएका ७ रसियालीलाई कारबाही गरिएको रेकर्डमा छ । परिवारसहित लेकसाइडमा बस्दै आएका ४ रसियाली नागरिकलाई एकैदिन पर्यटक प्रहरीले पक्राउ गरेको थियो ।

सन् २०१६ देखि दिमित्री खामोभ उनकी श्रीमती भेलरिया र उनका छोरा बोग्दानसहित यहाँ बस्दै आएका थिए । उनीहरुले सन् २०१७ जनवरी १ मा १ छोरा इमिलिएनलाई जन्माए । उनको कुनै पनि कागजात बनेको थिएन । भारत हुँदै नेपाल छिरेका ३ जनाको भिसा अवधि सन् २०१६ जुलाई १० मा गुज्रिसकेको थियो । गत मंसिर २६ गते मात्रै उनीहरु पक्राउ परेका थिए ।

नेपालस्थित रसियाली दूताबासको आग्रहमा ४ जनाको ओभरस्टे बापतको झन्डै ९ लाख र बिलम्ब शुल्क मिनाहा गरी फिर्ता पठाइसकेको छ । अवैध रूपमा बसेका उनीहरूले भिसा र विलम्ब शुल्कबापतको रकम तिर्न नसक्ने आधार प्रष्ट भए परराष्ट्र र गृह मन्त्रालयको प्रस्तावमा मन्त्रिपरिषद्ले निर्णय गर्दै आइरहेको छ ।

गत असार १६ गते लेकसाइडबाट नै रसियाली नागरिक निकोले ओलेगोभिचलाई पक्राउ परे । बिनाकागजात लेकसाइड क्षेत्रमा बस्दै आएका उनले माला, क्युरियो लगायत सामग्री बेचबिखन गर्थे ।

पर्यटक भिसामा आएर व्यवसाय गर्ने, लागुऔषध कारोबारमा संलग्न हुने विदेशी नागरिकहरुको संख्या ठूलो रहेको सुरक्षा निकायका अधिकारी बताउँछन् । पोल्यान्डका नागरिक राकोल मार्सिन गत असार २२ गते लागु औषध कारोबार र ओभरस्टेकै कारण पक्राउ परेका थिए ।

त्यस्तै, अध्ययन भिसामा आएर धर्म प्रचार गर्ने विदेशी नागरिकलाई समेत सरकारले कारबाही गरेको थियो । गृह मन्त्रालयले इसाई धर्म प्रचारमा संलग्न मोरिता मासाहिरो र हासिमोतो युकारीलाई नेपाल प्रवेशमा ५ वर्ष प्रतिबन्ध समेत लगाई देश निकाला गरेको हो ।

पोखराको फुलबारीस्थित शिवशक्ति क्याम्पसमा शिक्षाशास्त्र संकाय अध्ययन गर्न भन्दै विद्यार्थी भिसामा आएका उनीहरुले धर्मप्रचार गरेको पाइएपछि निकाला गरिएको अध्यागमनको रेकर्डमा छ ।

कुनै पनि व्यक्तिको धर्म परिवर्तन गराउने वा खलल पार्ने गतिविधि गर्न नहुने संविधानमा उल्लेख छ । गत चैत २७ मा उक्त २ जापानी नागरिकलाई गृह मन्त्रालयका सचिवस्तरीय बैठकबाट निष्कासन गर्ने निर्णय गरेको थियो ।

पोखराबाट पक्राउ पर्नेमा यमन, चिनिया, नेदरल्यान्डस्, बेलायत, जर्मनी, टर्की, फ्रान्स, केन्याका लगायत देशका नागरिक छन् । उनीहरु ओभरस्टे र बिनाकागजात रहनु प्रमुख कारण रहेको अध्यागमनका वरिष्ठ अध्यागमन सहायक आचार्यले जानकारी दिए ।

बालबालिकाको अवैध ओसारपसारमा समेत विदेशीको संलग्नता रहेको पोखराकै एउटा घटनाले देखाएको छ । दक्षिण कोरियाबाट पर्यटक भिसामा नेपाल छिरेकी किम नाराले पोखराबाट १ बालकलाई आफ्नो छोरा बनाएपछि उक्त रहस्य खुलेको थियो ।

पोखरामा मजदुरी गर्दै आएका मगर परिवारका छोरालाई आफ्नो नामबाट कोरियाली राहदानी बनाएर कोरिया लैजाने प्रपञ्च प्रहरीले पत्तो पाएपछि पक्राउ परेकी थिइन् । १ वर्षे बालकलाई उनले किम छानोराङ नामबाट राहदानी बनाइसकेर कोरिया उठाउने तर्खरमा रहँदा गत वैशाख १८ गते त्रिवि अध्यागमनमा पक्राउ परेकी हुन् ।

उक्त घटनाले समेत विदेशी नागरिकहरु नेपाल घुम्ने मात्र नभई अपराधिक मनस्थिति बोकेर आउने गरेको स्पष्ट हुन्छ । निषेधित क्षेत्रमा ड्रोन क्यामेरा प्रयोग गर्ने घटनामा समेत विदेशीको संलग्नता छ । त्यस्ता घटनामा प्रहरीले प्रशासनको रोहवरमा क्यामेरा र व्यक्तिलाई नियन्त्रणमा लिई दृश्य मेटाई जरिवाना तिराउँदै आएको छ ।

शंकास्पद गतिविधि देखिए विदेशी नागरिकमाथि निगरानी बढाएसँगै पक्राउ परेका विदेशी नागरिकलाई अध्यागमन कार्यालय पोखराको आफ्नै हिरासत कक्ष नहुँदा भने समस्या देखिएको छ । पक्राउ परेकै दिन काठमाडौं पठाउन सम्भव नभए अध्यागमनको आग्रहमा वडा प्रहरी कार्यालय बैदामको हिरासतमा राख्ने गरिएको छ ।

गृह मन्त्रालयले विदेशी नागरिक अनुगमन निर्देशिका बनाएको छ । जसको सबल रुपले कार्यान्वयन हुन नसक्दा जतिमात्रामा अवैध गतिविधिमा संलग्न विदेशी नागरिक छन् उनीहरुको माथिको निगरानी कम भएको सरोकारवालाहरुको गुनासो सुनिन्छ ।

कागजात भएका तर प्रयोजन विपरीत काममा संलग्न हुने विदेशी नागरिकमाथि चेकजाँच गरिदिन भन्दै गोप्य सूचना पर्यटक प्रहरीका पुग्ने गरेका छन् ।

के सुशीला कार्कीले चुनाव गराउन सक्लिन्?

के सुशीला कार्कीले चुनाव गराउन सक्लिन्?

४६ सालको आन्दोलनदेखि ८२ सालको जेनजी आन्दोलनसम्म

४६ सालको आन्दोलनदेखि ८२ सालको जेनजी आन्दोलनसम्म

विश्व रेडक्रसका नेपाली अभियन्ता

विश्व रेडक्रसका नेपाली अभियन्ता

‘बुवाको त्यो वाक्यले मलाई गाउँ फर्कायो’

‘बुवाको त्यो वाक्यले मलाई गाउँ फर्कायो’

‘कसैले सुइरो घोच्यो भने पनि म धन्यवाद भन्छु’

‘कसैले सुइरो घोच्यो भने पनि म धन्यवाद भन्छु’

‘गिरिजाले दमनजी बिरामी भएका बेला संसद् विघटन गरिदिए’

‘गिरिजाले दमनजी बिरामी भएका बेला संसद् विघटन गरिदिए’

‘नेपालका राजनीतिकर्मीको एउटै उद्देश्य पैसा कमाउने रहेछ’

‘नेपालका राजनीतिकर्मीको एउटै उद्देश्य पैसा कमाउने रहेछ’

कलेजो प्रत्यारोपण थालनीको संघर्ष

कलेजो प्रत्यारोपण थालनीको संघर्ष

अमर न्यौपाने किन लेख्छन्?

अमर न्यौपाने किन लेख्छन्?