प्रि–मनसुन र मनुसुनको समयमा पानीजन्य रोगको संक्रमण बढी हुने गर्छ । विषेशगरी यो समयमा पानीबाट सर्ने झाडापखाला, टाइफाइडसहितका विभिन्न रोगको प्रकोप देखिने गरेको छ ।
डा. अनुप बास्तोला
यो समयमा यस्ता संक्रामक रोग निम्ताउने ब्याक्टेरिया, भाइरस, प्रोटोजोवा लगायका विभिन्न जीवाणुको सक्रियता बढी हुन्छ । पानीका मुहान वर्षायाममा आउने भेलका कारण दुषित हुन्छन् ।
तिनै मुहानको दुषित पानी पिउनाले विभिन्न रोग र संक्रमणहरु देखा पर्छन् । रोटा भाइरस, नोरो भाइरल लगायतका विभिन्न भाइरसले झाडापखला जस्ता संक्रामक रोग लाग्छ ।
यस्तै ब्याक्टेरियल संक्रमण जस्तैः सालमोनेला, इकोली, सिजेला जस्ता ब्याक्टेरियाको संक्रमणका कारण ज्वरो आउने, पेट दुख्ने, बान्ता हुने, टाउको दुख्ने, कमजोरी महसुस हुने जस्ता स्वास्थ्य समस्या देखिन्छ ।
त्यस्तै पानी मात्रै नभएर घरमै बनाएर खाइने सलाद होस या अन्य कुनै खानेकुरामा पनि दुषित पानीको प्रयोग भएको छ भने ब्याक्टेरियल संक्रमणको जोखिम हुन्छ । त्यस्तै मलमुत्र मिश्रित पानीका कारण भाइरल हेपटाइटिस ए र ई हुने गर्छ ।
यो बेला उड्ने किराको विकास हुने हुँदा झिँगा, माखाहरु जसले रोगको किटाणु एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा सार्ने सम्वाहकको काम गर्छ ।
त्यसैगरी यो समयमा पकाएको खाना धेरै बेरसम्म राख्दा ब्याक्टेरियाहरुको संक्रमण हुन सक्ने संभावना रहन्छ । जसले गर्दा फुडपोइजन हुन्छ ।
त्यसैले वर्षायाममा पानीको मुहान दुषित हुने हुँदा मुहानको पानी पिउँदा निर्मलीकरण गरेर मात्रै पिउनु पर्छ । पानी मात्रै नभएर हामीले खाने खानेकुरा सफा छ कि छैन भन्ने कुरामा सचेत हुनुपर्छ ।
त्यती मात्रै नभएर खाना खाने बेलामा होस् या फोहोर कुरा छोएपछि साबुन पानीले हात धुनु पर्दछ । यो बेलामा विषेश गरी इन्फ्लुएन्जाको खतरा हुने हुँदा सरसफाईमा ध्यान दिनुपर्छ ।
जो व्यक्ति यसको जोखिममा रहेका छन् उनीहरुले खोप अनिवार्य रुपमा लगाउनु पर्ने हुन्छ । यस्तो जोखिममा विषेश गरेर पाँच वर्ष भन्दा मुनि र ६५ वर्ष भन्दा माथिका बुढाबुढी हुन्छन् । यसैगरी गर्भवती महिला र दीर्घकालीन रोग लागेकाहरुमा पनि खतरा रहन्छ ।
यस्ता बिरामीले विश्व स्वास्थ्य संगठनले सिफारिस गरेको खोपको प्रयोग गरी इन्फ्लुएन्जा संक्रमणबाट जोगिन सकिन्छ ।
तसर्थ बाटोमा हिँड्ने बेला माक्सको प्रयोग गर्ने, धेरै भिड भएको ठाउँमा हिँड्डुल नगर्ने, सकेसम्म उमालेर मात्रै पानीको सेवन गर्ने र आवश्यता अनुसार साबुन पानीले हात धुने गर्नुपर्छ ।
(डा. अनुप बास्तोलासँग बिन्दु शर्माले गरेको कुराकानीमा आधारित ।)
भर्खरै
लोकप्रिय
