दाङ–हरेक दिन जसो झै झगडा भैरहने । श्रीमान मदिरामा लठ्ठिएर घर पस्ने र श्रीमतीलाई कुट्ने । मदिराले घर झगडा, गाउँ झगडा बढाएपछि धेरैलाई चिन्तित बनायो । काम भन्दा झगडा मिलाउन गाउँमा छलफल हुने गर्यो। त्यसपछि एउटा जुक्ति निकालियो। गाउँमा मदिरा बेच्न र सेवन गर्न रोक्ने ! यो जुक्तिले काम गर्यो ।
२०५५ सालबाट मदिरा निषेधित गाउँ बन्यो राजपुर गाउँपालिका वडा नं. ५ महतिनिया खोला । गाउँमा नयाँ मानिस प्रवेश गर्ने बित्तिकै सूचित गरिन्छ‘ झोलामा‘झोल’ त ल्याउनु भएको छैन् ।’
‘यहाँ त‘झोल’ रक्सी खायो की जरिवाना तिर्नुपर्छ’, स्थानिय मनकुमार रानाले भने–‘ल्याउनु भएको छ भने पनि न खानु होला, नत्र डाँड तिर्नुपर्छ ।’ केही दिन मात्रै भयो एउटा पसलले रक्सी बेचेछ । आमा समूहले थाहा पाएर पाँच हजार जरिवाना तिरायो ।’ यो गाउँमा चार वटा पसल छन् । त्यहाँ रक्सी पाईँदैन ।
महिलाको अगुवाइमा महतिनियाँ गाउँ मदिरामुक्त बनेको छ । मगर समुदायको बाहुल्य रहेको गाउँमा महिलाको अगुवाइमा विसं २०५५ देखि हालसम्म मदिरा बेचबिखन र सेवन गर्न निषेध गरिएको छ ।‘रक्सी खायो । श्रीमती कुट्यो । हिंसा मात्रै बढेपछी रक्सी पार्न, बेच्न, खान रोक्यौं’ आमा समूहका सचिव हिरा बुढाले भनिन्–‘रक्सी रोकेपछि गाउँमा शान्ति भयो ।’
सुरुका दिनमा निकै मुस्किलपर्यो । घरमा समेत रक्सी पार्न बन्द गरेपछि रक्सी खानेहरु घट्दै गए । ८२ घर धुरी रहेको यो गाउँमा भट्टी पसल नै छैन् । मदिरा सेवन गर्ने र बिक्री वितरण गर्नेलाई पाँच सय देखी जरिवाना लिन थालेका हुन् । अहिले त्यो जरिवाना रकम बढेर पाँच हजार पुर्याइएको छ । २०५५ सालमा रेडियो नेपालमा सामाजिक रुपान्तरणका कुरा सुनेर प्रभावित भएका महतिनियाँ गाउँका महिलाले गाउँको रुपान्तरणका लागि मदिरा निषेध घोषणा गरेका हुन् ।
भर्खरै
लोकप्रिय
